Samen slimmer PO komt met tool-kit voor ontwikkeling en talent

06-04-2021

Hoe kun je het onderwijs anders organiseren door bestaande rollen en taken in onderwijsteams slimmer te verdelen, combineren of delegeren? Met die vraag is een ontwikkelgroep van HR-professionals aan de slag gegaan in opdracht van het project Anders Organiseren van de PO-Raad. De groep werd begeleid door consultants Francel Vos en Karmen de Boer. "Sleutelen aan het takenpakket van leraren zorgt ervoor dat zij hun werk met meer plezier doen en dat hun talenten beter worden benut", aldus Vos.

Hoewel anders organiseren van het onderwijs geen één-op-één-oplossing is voor het lerarentekort en de hoge werkdruk, kan het wel een positief effect hebben, denkt Francel Vos, consultant bij adviesbureau Berenschot. “Het terugdringen van het lerarentekort, het verlagen van de werkdruk en het verhogen van werkplezier blijven de belangrijkste uitdagingen in het basisonderwijs. De zeven HR-professionals uit onze ontwikkelgroep, werkzaam bij verschillende onderwijsbesturen, zagen dat er op veel scholen nog weinig mogelijkheden zijn voor groei en het inzetten van talent. Natuurlijk verschilt dat per school en regio, maar er wordt vaak nog in functies gedacht en er is weinig aandacht voor maatwerk”, vertelt ze.

Stimuleren van ontwikkeling en talent
“Daarom gingen wij met de ontwikkelgroep aan de slag met de vraag: hoe kunnen we scholen helpen om ontwikkeling en talent een plek te geven binnen de organisatie? Hoe kan er meer aandacht en ruimte komen voor de talenten van leraren, de taken waar zij energie van krijgen en de vaardigheden die zij graag willen ontwikkelen? Je ervaart niet alleen werkdruk door de hoeveelheid werk, maar ook door het opzien tegen een bepaalde taak. Alleen maar taken doen die je leuk vindt, is niet realistisch, maar door het gesprek erover aan te gaan en te sleutelen aan het takenpakket kan het werkplezier wel worden verhoogd. Wij denken dat op die manier meer goede leerkrachten worden behouden en de kwaliteit van het onderwijs toeneemt.”

Toolkit voor onderwijsteams
In drie sessies werkte de ontwikkelgroep toe naar een praktisch eindproduct: een toolkit die scholen kunnen gebruiken om bestaande rollen en taken in onderwijsteams slimmer te verdelen, combineren of delegeren zodat het werk voor iedereen aantrekkelijker wordt. Vos: “We hebben hiervoor de Design Thinking Methode gebruikt. Dat is een handige manier om in een aantal stappen tot een concreet product te komen. Je kijkt van buiten naar binnen. Eerst probeer je met elkaar scherp te krijgen waar je een oplossing voor zoekt, dan verzamel je zoveel mogelijk ideeën en vervolgens maak je van de beste oplossing een prototype. De laatste stap is het uitproberen en verbeteren van dit product.”

--

De ontwikkelgroep heeft voor de toolkit acht technieken uitgewerkt die schoolteams kunnen gebruiken voor het sleutelen aan takenpakketten: ruilen, knippen, (ver)delen, specialiseren, versieren, clusteren, combineren en verroosteren. Deze technieken zijn voorbeelden van ‘job crafting’. “Dit betekent binnen je functie het werk anders vormgeven, zodat het beter aansluit op je persoonlijke behoeftes en sterke eigenschappen”, legt Vos uit.